Grave tijdlijn

1138

Bouw Burcht door Herman van Cuijck en Grave ontstond. Herman II van Cuijk (ca. 1100 – ca. 1170) was een Nederlands edelman.

Herman was broer van Godfried I van Cuijk (1100-1167) en zoon van Hendrik I van Cuijk.


1233

In 1233 kreeg Grave stadsrechten van de hertog van Brabant.

Al snel was Grave de grootste plaats van het Land van Cuijk, en het bleef de enige versterkte plaats. Onder Jan I van Cuijk beleefde de stad een bloeiperiode.


1290

Stichting van de Rijkskrankzinnigeninrichting in de vrijgekomen ruimte van het Arsenaal – later wordt dit het Sint Catharinagasthuis – door Jan van Cuijck.

Het gasthuis is niet alleen een van de oudste, maar ook een van de langst bestaande zorginstellingen van ons land: het huidige verzorgingshuis – Catharinahof – gaat er rechtstreeks op terug.


1415

Stadsbrand Londen

Stadsbrand – Sint Elisabethkerk wordt verwoest. De stadsbrand van 1415 is de grootste stadsbrand die de Nederlandse stad Grave in zijn geschiedenis heeft getroffen. Bij deze brand ging onder andere de Sint-Elisabethkerk in vlammen op. Na de brand werd de kerk eerst provisorisch gerepareerd,


1423

Onder Arnold van Egmont – hertog van Gelre – wordt in 1423 tot de Sint Elisabethkerk herbouwd. De bouw duurde tot 1474.

Van 1506-1516 werd zij vergroot en in 1535 uitgebreid met hoge kruisarmen.

Zo werd ze de grootste kruiskerk van het huidige Nederland. Achter de kruisarmen waren er vijf lage dwarspanden en ook waren er zeventien altaren.


1432

Arnold van Egmond, Hertog van Gelre, is Heer van Grave. Hertog Reinoud IV stierf kinderloos in 1423.


Daarop kozen de Staten van Gelre de kleinzoon van diens zus, de dertienjarige Arnold van Egmont, als nieuwe hertog.


1515

Vanaf 1515 tot ca. 1540, ten tijde van Floris van Egmond en zijn zoon Maximiliaan, wordt er grootscheeps gerestaureerd en verbouwd aan het kasteel.


Er komt een nieuw gebouw op het voorplein in de vorm van een F. Dit is het nu nog bestaande Arsenaal. Alleen heeft het nu, na de bouw van een extra vleugel in 1905, de vorm van een F met een naar links verdubbelde bovenste poot.


1568

Verovering door Spaanse troepen. de Habsburgse of Spaanse Nederlanden en richtte zich tegen een wereldmacht: het Spaanse Rijk onder koning Filips II, landsheer der Nederlanden.


1577

Parma

Begin van de Tachtigjarige Oorlog. De Opstand of de Nederlandse Opstand was een strijd in de Nederlanden die in 1568 begon en eindigde in 1648, met een tussenliggende vrede (het Twaalfjarig Bestand) van 1609 tot 1621.


Begin 1568 trokken Spaanse troepen de stad binnen. Deze werden in 1577 door Staatse troepen verdreven dank zij Willem van Oranje.
Na een beleg van drie maanden viel Grave in 1586 opnieuw door Spaanse troepen o.l.v. Parma (in de 80-jarige oorlog)


1602

Willem van Oranje

Het Beleg van Grave in 1602 was een belegering van de Spaans overheerste stad Grave tijdens de Tachtigjarige Oorlog door het Staatse leger onder leiding van Maurits van Nassau, de latere prins van Oranje.

Na een belegering van bijna twee maanden gaf de stad zich over op 20 september 1602Herovering door Staatse troepen o.l.v. Prins Maurits – St. Elisabethkerk valt in Protestantse handen


1672

Verovering van Grave door Franse troepen – Het jaar 1672 staat in de Nederlandse geschiedenis bekend als het Rampjaar. Volgens een Nederlands gezegde was “het volk redeloos, de regering radeloos en het land reddeloos”.

In dit jaar begon de Hollandse Oorlog en werd de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden aangevallen door Engeland, Frankrijk en de bisdommen Münster en Keulen, resp. onder het gezag van Bernard von Galen en Maximiliaan Hendrik van Beieren.


1674

Herovering door Staatse troepen o.l.v. Carl von Rabenhaupt. Voorafgaande aan het rampjaar 1672 werd hij voor 4.000 rijksdaalders als legercommandant ingehuurd door de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden om de stad Groningen te verdedigen.

Van de St. Elisabeth kerk wordt de torenspits en een deel van het middenschip verwoest

Het Kasteel wordt grotendeels eveneens verwoest.


1685

De Kapel van Graafse Begijnen wordt Waalse kerk na het Edict van Nantes – Het Edict van Nantes was een op 13 april 1598 door de Franse koning Hendrik IV uitgevaardigd edict.

De hugenoten (protestanten) kregen rechten op uitoefening van hun geloof en behielden garnizoensrecht in een paar Zuid-Franse steden.


1788

Oprichting Sociëteit “Tot Nut ende Vermaeck”. De Graafse mede-oprichter J.A. Krieger, een vurig patriot, was in 1795 de President.

Het huidige gebouw uit 1876 is eigendom van de sociëteit. In 1999 werd aan dit gebouw de status ‘Rijksmonument’ verleend.


1799

Grote kerk terug naar katholieken, kapel wordt geschikt gemaakt als Protestantse kerk. Na drie jaar leidde de frustratie tot twee staatsgrepen met Franse steun waarna met de Staatsregeling van 1798 de eerste Nederlandse grondwet werd ingevoerd.

Dit was een radicale breuk met het provincialisme en was op staatkundig gebied de belangrijkste verandering sinds de Opstand.


1848

Zusters van Liefde uit Tilburg in de Wijnberg.

De eerste blinde meisjes worden opgenomen in 1882.


1859

Nadat Grave als garnizoensstad werd opgeheven, kwamen er gebouwen vrij. De Fraters van Tilburg nemen de zorg op zich van blinde jongens, daartoe financieel in staat gesteld door de familie de la Geneste.

Na sloop van de vestingwerken wordt het Oranjebastion er bij betrokken.

Door ruimtegebrek gaan de fraters in 1966 naar Nijmegen.


1871


De blixem slaat in de toren en deze stort in, volledige sloop volgt.

Momenteel is alleen nog zichtbaar waar de toren heeft gestaan.

Aan de aanwezige restanten is de omvang van de westelijke vleugel te zien


1885

De Nieuwe Haven wordt aangelegd als vluchthaven i.v.m. het slopen van de Vestingwerken.

De haven is in 1893 gereed


1888

Op het Bolwerk Hartenaas wordt het nieuwe Elisabethrustoord gebouwd,

Nadat de verzorgende zusters naar Breda vertrokken, is het Rustoord in 1970 al weer gesloopt.


1890

1890 Sloop van de molen aan de haven, was door oorlog onherstelbaar vernield.

De molen was gesitueerd tussen de Brugpoort en de Haven


1896

Restant van Bolwerk Kastele – Arsenaal, kruithuis en kazematten – werd Rijkskrankzinnigengesticht


1929

De Stuw is gereed. De verkeersbrug en het sluizencomplex worden geopend. Grave is nu met een brug verbonden aan de provincie Gelderland.

Daarmee kan de verbinding via een pont worden opgeheven.


1954


De “Pauselijke Staten” – een enigszins verkrot buurtje tussen de Oude Haven en de Oliestraat – worden gesloopt


1962

Nadat in 1942 de Beerse Overlaat was opgeheven konden aan de westkant van Grave nieuwe woonwijken worden gebouwd.
Daarmee konden bewoners uit de binnenstad verhuizen en kon de renovatie van de verkrotte stad beginnen.

De kerk werd in 1962 gebouwd voor de nieuwe wijken De Mars en De Zitterd en was gesitueerd aan de Dr. Wierstraat 1. Het was de tweede parochiekerk van Grave.

Door de ontkerkelijking nam het aantal kerkgangers af. In 2001 werd de kerk onttrokken aan de eredienst en in 2005 werd hij gesloopt.

De klokketoren werd geplaatst bij de St. Elisabethkerk, op de plek waar in het verleden de toren heeft gestaan.


1971

De St. Elisbeth kerk bevindt zich in zeer slechte staat en wordt gesloten.

Restauratie van de kerk begint in 1974 en duurt tot 1981. Ik neem aan dat intussen gekerkt werd in de Chr. Hemelvaartkerk